Nieuws item

Is Vliegbasis Soesterberg nog in gebruik?

5 september 2024

Vliegbasis Soesterberg, ooit een levendig militair vliegveld, heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de vroege 20e eeuw. Tegenwoordig wordt de voormalige vliegbasis niet meer gebruikt voor militaire operaties. In plaats daarvan heeft het terrein een nieuwe bestemming gekregen als natuurgebied en cultureel erfgoed. De Koninklijke Luchtmacht beëindigde haar activiteiten op deze locatie in 2008, wat het einde markeerde voor het vliegveld als militaire basis. De vliegbasis werd definitief gesloten, en het grootste deel van het terrein is sindsdien herontwikkeld tot een natuurgebied dat deel uitmaakt van de Utrechtse Heuvelrug. Deze transformatie omvatte het behoud van zowel de ecologische waarden als de cultuurhistorische elementen van de locatie. De herontwikkeling tot natuurgebied is voltooid, waarbij ook nieuwe gebouwen en voorzieningen zijn toegevoegd die passen bij de natuurlijke uitstraling van het gebied. Bezoekers kunnen nu genieten van het Nationaal Militair Museum, dat voorheen bekend stond als het Militaire Luchtvaart Museum, en het uitgestrekte Park Vliegbasis Soesterberg, dat bekendstaat om zijn rijke flora en fauna, waaronder soorten die al sinds de voorlaatste ijstijd in dit gebied voorkomen. De voormalige vliegtuig shelters en andere militaire structuren, waarvan sommige muren meters dik zijn, zijn stille getuigen van een fascinerend verleden.
 

Een Historische Transformatiereis

De geschiedenis van Vliegbasis Soesterberg is onlosmakelijk verbonden met de militaire luchtvaart in Nederland. Oorspronkelijk opgericht in 1913, diende de basis als een cruciale locatie voor de Koninklijke Luchtmacht en het Ministerie van Defensie. Gedurende de Koude Oorlog was het zelfs een belangrijk steunpunt voor de Amerikaanse luchtmacht, wat de basis een strategische betekenis gaf in de internationale defensie. De basis speelde ook een rol als Fliegerhorst Soesterberg voor Duitse troepen tijdens de Tweede Wereldoorlog, waar buitenlandse vliegtuigen regelmatig landden, waaronder zware vliegtuigen die naar nieuwe vliegvelden elders in Europa werden doorgevlogen. Het militair vliegterrein heeft door de jaren heen talloze Nederlandse vliegtuigen ontvangen en was een cruciale locatie tijdens de tijd van de Berlijnse muur, toen de spanning tussen Oost en West op zijn hoogtepunt was.
 

Van Vliegveld naar Natuurgebied

Met het vertrek van de luchtmacht in 2008, begon een nieuw hoofdstuk voor het gebied. De basis werd omgetoverd tot een natuurgebied, waarin de voormalige militaire infrastructuur harmonieus werd geïntegreerd met de natuurlijke uitstraling van de omgeving. Dit omvat onder andere het behoud van de vliegtuigloodsen en de voormalige shelters, die nu dienst doen als schuilplaatsen voor vleermuizen. Het noordoostelijke deel van de basis, dat zich uitstrekt over meerdere kilometers, heeft een belangrijke functie als natuurgebied, waarbij maatregelen voor natuur zijn genomen om de ecologische waarden te beschermen. Het beheerplan voor de voormalige vliegbasis richt zich op het behouden van de bijzondere natuur en het creëren van een balans tussen natuur en de overblijfselen van het militaire verleden.
 

Cultureel Erfgoed en Bezienswaardigheden

Naast de natuur is de historische waarde van de locatie bewaard gebleven. Het Nationaal Militair Museum, dat voorheen bekend stond als het Militair Luchtvaart Museum, is gelegen op de oude basis en biedt een fascinerende inkijk in de militaire geschiedenis van Nederland. Bezoekers kunnen hier een unieke verzameling militaire vliegtuigen, voertuigen en andere artefacten bewonderen. Het museum heeft ook een indrukwekkende collectie over de tijd bij Defensie en de evolutie van de Nederlandse luchtmacht. Daarnaast zijn er tal van evenementen en tentoonstellingen die regelmatig worden georganiseerd, zoals de Vliegeniersmars Soesterberg, waardoor de rijke geschiedenis van de basis levendig blijft. De Voorlichting Vliegbasis Soesterberg is een essentieel onderdeel van het museum, waar bezoekers meer te weten kunnen komen over de rol van de basis in het verleden en de huidige natuur in het gebied.
 

Opsomming van Hoogtepunten:

• Unieke natuur: Het gebied herbergt diverse beschermde diersoorten en plantensoorten, die deel uitmaken van de groene wijk die zich rondom de vliegbasis heeft ontwikkeld.
• Historische structuren: Bezoekers kunnen de overblijfselen van de militaire infrastructuur ontdekken, waaronder de shelters en andere gebouwen, waarvan sommige muren tot wel enkele meters dik zijn.
• Nationaal Militair Museum: Een uitgebreid museum dat de geschiedenis van de Nederlandse luchtmacht en defensie belicht.
• Ecologische waarden: De herontwikkeling van de basis heeft geleid tot een natuurgebied dat rijk is aan flora en fauna.
• Culturele evenementen: Soesterberg Art Port en Soesterberg met muziek zijn enkele van de activiteiten die de cultuurhistorische elementen van de regio benadrukken.
 

Verdere Verkenning

De regio rond Soesterberg biedt nog veel meer voor bezoekers. Het nabijgelegen dorp Soesterberg Noord biedt een charmante en historische omgeving, waar bezoekers kunnen genieten van lokale evenementen en de rustige dorpssfeer. De gemeente Soest, waaronder een groot deel van de vliegbasis valt, en de gemeente Zeist, hebben beide bijgedragen aan de herontwikkeling en het behoud van het gebied. De Amsterdamsche Club voor zweefvliegen is actief in het gebied, waar zweefvliegtuigen nog steeds gebruikmaken van delen van de voormalige landingsbanen. Deze mix van cultuur, natuur, en geschiedenis maakt Soesterberg en zijn omgeving tot een unieke bestemming in Nederland.

Militaire vliegveld Soesterberg en zijn omgeving vormen een boeiend gebied dat rijk is aan zowel natuur als cultuur. Het biedt een unieke kans om zowel de geschiedenis van de Nederlandse militaire luchtvaart als de schoonheid van de natuur op de Utrechtse Heuvelrug te verkennen. Bezoekers kunnen hier een gevarieerd aanbod aan activiteiten vinden, van museumbezoeken tot natuurwandelingen, en alles daartussenin.